Дознај повеќе за LADA- дијабетес 1.5

September 13, 2023


Дали сте слушнале за LADA?  Терминот значи „Латентен автоимун дијабетес кај возрасни“ и е бавно напредувачка форма на дијабетес што обично се дијагностицира во зрелоста. Додека некои истражувачи сметаат дека е помалку агресивна форма на дијабетес тип 1, LADA често погрешно се дијагностицира како дијабетес тип 2 поради тоа што нејзиниот почеток е повеќе сличен на тип 2. Всушност, LADA понекогаш се нарекува „дијабетес тип 1.5“.

 

Една единствена карактеристика на LADA е дека на повеќето луѓе со оваа состојба нема да им требаат инсулински инјекции неколку месеци или дури и години по нивната дијагноза. Дополнително, пациентите со LADA обично се на возраст од најмалку 35 години и имаат автоантитела кои ги напаѓаат бета клетките на панкреасот, слични на дијабетес тип 1. Сепак, за разлика од дијабетес тип 1, на пациентите со LADA не им е потребен инсулин најмалку 6 месеци по дијагнозата.

Важно е да се напомене дека, како и сите форми на дијабетес, LADA се дефинира првенствено со високиот шеќер во крвта. Ако вие или некој што го познавате е дијагностициран со LADA, важно е тесно да соработувате со соодветни медицински лица со кои ќе развиете персонализиран план за лекување. Со соодветно менаџирање, луѓето со LADA можат да живеат здрав и исполнет живот.

Како се идентификува LADA?

LADA е подмолна состојба и може да биде тешко да се дијагностицира. Честопати се потребни месеци или дури години за да се идентификува, а на многу пациенти првично им се дијагностицира општ дијабетес.  Пред дијагностицирањето некои пациенти ги имаат класичните симптоми на дијабетес: заматен вид, губење на тежината, често мокрење и екстремна жед. Сепак, некои пациенти може да имаат многу благи симптоми или воопшто да немаат симптоми, и поверојатно е да бидат дијагностицирани по рутински тест на крвта. 

За разлика од дијабетес тип 1, LADA има побавен почеток кој е сличен на дијабетес тип 2. Пациентите може да бидат способни да контролираат со нивната состојба преку диета, вежбање и неинсулински лекови со месеци или години пред да имаат потреба за инсулински инјекции. Луѓето со LADA можеби се помлади и послаби од типичните лица со дијабетес тип 2, но тоа не е секогаш случај.

Постојат различни тестови на крвта со кои може да се исклучи дијабетес тип 2 и да се потврди дијагнозата LADA.  Лекарите треба да направат тест за автоантитела за да проверат дали има автоимун напад што предизвикува дијабетес тип 1 и LADA. Двата теста кои нудат најјасна и најнепосредна дијагноза на LADA се:

  •     Декарбоксилаза на глутаминска киселина (GAD)
  •     Антитела на островските клетки (ICA)

Додека тестирањето на автоантитела треба да биде адекватно за LADA дијагноза, други тестови може да вклучуваат:

  •      Тест за хемоглобин A1c (HbA1c)
  •      Плазма тест за гликоза на гладно
  •     Орален тест за толеранција на гликоза (OGTT)
  •      Случаен тест за плазма гликоза (RPG)
  •      Кетонски тест (изведен преку крв или урина)
  •     Тестот за C-пептид исто така може да покаже колку инсулин произведува телото.

 Ако се сомневате дека можеби имате LADA, не двоумете се да разговарате со вашиот лекар за  соодветно тестирање.  

Третман и прогресија на LADA

Справувањето со шеќерот во крвта преку диета, вежбање и лекови кои не се инсулин може да функционира одредено време, но за луѓето со ран LADA, овој пристап на крајот, сепак не успева. Пациентите со LADA доживуваат постепено, но сериозно губење на функцијата на бета клетките што доведува до опасен недостаток на инсулин. Овој брз пад на контролата на гликемијата е еден начин на кој лекарите можат да направат разлика помеѓу LADA и дијабетес тип 2. Како што напредува состојбата, инјекциите на инсулин стануваат неопходни, а третманот може да не се разликува од дијабетес тип 1. Сепак, случаите со LADA се единствени, а состојбата може да напредува различно кај различни луѓе. Некои луѓе со дијагностицирана LADA можеби нема да бараат инсулински инјекции со години.

Кои се компликациите од LADA?

Се чини дека LADA доведува до компликации со приближно иста стапка како дијабетес тип 2. Главните компликации може да вклучaт:

  •       Кардиоваскуларни болести
  •       Болест на бубрезите
  •       Невропатија
  •       Ретинопатија

Колку често е застапен LADA?

LADA може да изгледа како нејасна дијагноза, но некои истражувачи веруваат дека е шокантно честа појава. Еден преглед од 2015 година соопшти дека LADA е „веројатно најраспространетата форма на автоимун дијабетес воопшто“. Ако тоа е вистина, тоа веројатно значи дека многу луѓе кои денес се лекуваат од дијабетес тип 2 не се свесни дека имаат LADA.

Запомнете, борбата со дијабетесот може да биде предизвик, но денес има многу достапни ресурси кои можат да ви помогнат. Важно е да ги разберете разликите помеѓу типовите на дијабетес за да можете да добиете соодветен третман. Ако ви е дијагностициран дијабетес тип 2, но и понатаму сте во постојана борба со контролирање на нивото на шеќер во крвта, не двоумете се да контактирате со вашиот здравствен тим за поддршка и соодветни насоки.